पुसमा ९४ अर्ब कर्जा लगानी, अन्तिम दुई दिनमा ४१ अर्ब, एभरग्रिनिङको अभ्यास हटेन

आकाश बोगटी
२०८१ माघ ४ गते ०९:१३ | Jan 17, 2025
पुसमा ९४ अर्ब कर्जा लगानी, अन्तिम दुई दिनमा ४१ अर्ब, एभरग्रिनिङको अभ्यास हटेन

काठमाडौं। उपभोक्ता कर्जामा आएको सुधार र ऋणको ‘एभरग्रिनिङ’ का कारण बैंकहरुले पुस महिना मात्र ९३ अर्ब ६७ करोड रुपैयाँ ऋण बिस्तार गरेका छन्।

Tata
GBIME
NLIC

पछिल्ला दिन बैंकहरुमा गाडी, घरजस्ता ऋणको माग आइरहेको छ। आधार दरकै हाराहारीमा बैंकहरुले उपभोक्ता कर्जा दिन थालेको असर ऋण बिस्तारमा देखिएको हो। यसबाहेक महत्वपूर्ण कारण भनेको- एभरग्रिनिङ हो।

पुस मसान्तको हिसाब ठिकठाक देखाउन बैंकहरुले घुमाउरो माध्यम प्रयोग गरेर एउटा ऋण तिर्न अर्को सृजना गराइरहेका हुन्छन्। यहीबेला बैंकमा लिमिट लिएर बसेकाहरुले सरकारको राजस्वदेखि ब्याज भुक्तानीसम्मका लागि त्यो लिमिट प्रयोग गर्ने हुँदा पनि ऋण बिस्तार उच्च देखिएको हो।

२० वटा वाणिज्य बैंकमध्ये कृषि विकासबाहेक १९ बैंकले ऋण बढाएका छन्। बैंकरहरुले कर्जाको माग बढ्न थालेकाले लगानी बढेको बताएका हुन्। यही बेला कतिपय ठूलो जलविद्युत आयोजनाहरुले पनि पहिले प्रतिबद्धता जनाएको ऋण लिएका छन्। त्यसले पनि बढ्न गएको हो।

एभरेष्ट बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सीइओ) सुदेश खालिङ ब्याजदर सस्तिएको र आर्थिक गतिविधि बढ्न थालेकाले कर्जाको माग बढ्न थालेको बताउँछन्।

‘कर्जाको ब्याजदर धेरै तल आइसकेको अवस्था छ। सस्तो ब्याजदरका कारण कर्जाको माग बढेको छ,’ उनले भने, ‘नेपालमा प्रशोधन गरी निर्यात हुने तेलको कच्चा पदार्थ आयातका लागि कर्जाको माग उच्च छ।’

पुसमा एभरेष्ट बैंकले सबैभन्दा धेरै १२ अर्ब ३१ करोड रुपैयाँ कर्जा लगानी गरेको छ। यस्तै राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकले १० अर्ब ६६ करोड, नबिल बैंकले ९ अर्ब ५३ करोड, लक्ष्मी सनराइज बैंकले ७ अर्ब ९१ करोड र सिटिजन्स बैंकले ५ अर्ब ९९ करोड कर्जा प्रवाह गरेका छन्। पुसमा कुमारी बैंकले सबैभन्दा कम १४ करोड कर्जा प्रवाह गरेको छ। कृषि विकास बैंकले कर्जा पुसमा १ करोडले खुम्चिएको छ।

राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकका सीइओ देवेन्द्ररमण खनाल सस्तो ब्याजदरका कारण पूर्वाधार लगायत क्षेत्रमा लगानी बढ्न थालेको बताउँछन्। ‘ब्याजदर सस्तो भएका कारण र केही कर्जा स्वाप भएर पनि लगानी बढेको हो,’ उनले भने।

वाणिज्य बैंकहरुको कर्जा लगानीको अवस्था

वाणिज्य बैंक२०८१ पुससम्म कर्जा
(रु. अर्बमा)
२०८१ मंसिरसम्म कर्जा
(रु. अर्बमा)
फरक
(रु. अर्बमा)
कृषि विकास२०६.९४२०६.९५-०.०१
सिटिजन्स१६६.७१६०.७१५.९९
एभरेष्ट२१७.३१२०५१२.३१
ग्लोबल आइएमई४३०.५४२६.४२४.०८
हिमालयन२४७.३७२४३.५७३.८
कुमारी३०५.३३०५.१६०.१४
लक्ष्मी सनराइज२७८.०४२७०.१३७.९१
माछापुच्छ्रे१३९.५१३७.७१.८
नबिल४०९.११३९९.५८९.५३
नेपाल२२२.८७२१८.८८३.९९
नेपाल इन्भेष्टमेन्ट मेगा३५५.४२३५१.२४४.१८
नेपाल एसबिआई१३९.५१३५.४३४.०७
एनआईसी एसिया२६१.१३२५७.३६३.७७
एनएमबि२२९.४८२२४.४९४.९९
प्रभु२३१.२२२८.५७२.६३
प्राइम कमर्सियल२११.७२०७.२८४.४२
राष्ट्रिय वाणिज्य२८४.३४२७३.६८१०.६६
सानिमा१७४.५२१७१.४६३.०६
सिद्धार्थ२१६.३५२१२.९९३.३६
स्टान्डर्ड चाटर्ड८८.३४८५.३३३.०१
जम्मा४८१५.६२४७२१.९३९३.६९
स्रोतः नेपाल बैंकर्स संघ

बैंकहरुले साउनमा २ अर्ब, भदौमा ५३ अर्ब, असोजमा ५६ अर्ब र मंसिरमा ४२ अर्ब रुपैयाँ ऋण लगानी गरेका थिए। कात्तिकमा भने ऋण लगानी खुम्चिएको थियो।

पुसमा बैंकहरुबाट प्रवाह भएको ९३ अर्ब ६७ करोड कर्जामध्ये ४१ अर्ब रुपैयाँ अन्तिम दुई दिन अर्थात पुस २८ र २९ गते गएको हो। पुस २७ सम्म बैंकहरुले ४७ खर्ब ८४ अर्ब रुपैयाँ मात्र कर्जा प्रवाह गरेका थिए। त्यसैले अन्तिम दुई दिनमा गएको कर्जालाई राष्ट्र बैंकले स्वाभाविक मानेको छैन।

राष्ट्र बैंकका अधिकारीहरु बैंकहरुले अन्तिम दुई दिनमा प्रवाह गरेको भनेको कर्जा एभरग्रिनिङका लागि भएको बताउँछन्।

‘अन्तिम दुई दिनमा ४१ अर्ब कर्जाको माग भएको कुरा पत्यारिलो होइन। बैंकहरुले एभरग्रिनिङका लागि छुट्याएका हुन्,’ राष्ट्र बैंकका एक अधिकारीले भने, ‘मसान्तमा ब्याज तिर्नुपर्ने हुन्छ। ब्याज तिर्नका लागि बैंकहरुले नयाँ ऋण सृजना गरेका हुन्। विगतमा पनि मसान्तका बेला यसैगरी ह्वात्तै ऋण बढ्ने गरेको थियो।’

ब्याज असुल नभएर निष्क्रिय अवस्थामा जाने कर्जालाई सक्रिय अवस्थामा कायम राख्न ऋणीलाई विभिन्न शीर्षकमा थप ऋण दिने अभ्यास छ। ‘पुरानो ऋणको ब्याज असुल गर्न मसान्तमा बैंकहरुले कर्जा बढाएका हुन्। कर्जा असुली कठिन भइरहेका बेला बैंकहरुले एभरग्रिनिङको आइडिया लगाउने गरेका छन्। यो हामीले बुझेका छौं,’ राष्ट्र बैंकका ती अधिकारीले भने।

बैंकरहरु पनि व्यवसायको आम्दानीबाट ऋण तिर्न नसक्ने जानकारी गराएका ऋणीलाई विभिन्न शीर्षकमा थप कर्जा लगानी गरी निष्क्रिय कर्जा घटाउने प्रयास गरेको स्वीकार गर्छन्।

पुसमा थपियो ५० अर्ब निक्षेप

पुसमा वाणिज्य बैंकहरुमा ५० अर्ब रुपैयाँ निक्षेप थपिएको छ। निक्षेपको ब्याजदर घटेपनि रेमिटेन्स बढेका कारण बैंकमा पैसा बढेको हो।

पुसमा १५ बैंकमा निक्षेप थपिंदा ५ बैंकमा भने खुम्चिएको छ। एनएमबि बैंकमा सबैभन्दा धेरै ८ अर्ब ९३ करोड रुपैयाँ निक्षेप थपिएको छ। त्यसैगरी एनआईसी एसिया बैंकमा ८ अर्ब ३७ करोड, कुमारी बैंकमा ७ अर्ब ६१ करोड र नेपाल बैंकमा ७ अर्ब ३१ करोड निक्षेप थपिएको छ।

पुसमा कृषि विकास बैंकमा सबैभन्दा धेरै ६ अर्ब १ करोड रुपैयाँ निक्षेप घटेको छ। हिमालयन, नबिल, नेपाल इन्भेष्टमेन्ट मेगा र राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकको निक्षेप पनि खुम्चिएको छ।

वाणिज्य बैंकहरुको निक्षेप संकलनको अवस्था

वाणिज्य बैंक२०८१ पुससम्म निक्षेप
(रु. अर्बमा)
२०८१ मंसिरसम्म निक्षेप
(रु. अर्बमा)
फरक (रु. अर्बमा)
कृषि विकास२५१.६२२५७.७२-६.१
सिटिजन्स१९७.६२१९५.८३१.७९
एभरेष्ट२५२.५८२४५.९६.६८
ग्लोबल आइएमई५३४.०७५२८.७५.३७
हिमालयन३०४.५४३०८.३८-३.८४
कुमारी३६६.६४३५९.०३७.६१
लक्ष्मी सनराइज३४५.२१३४३.८७१.३४
माछापुच्छ्रे१६७.१८१६५.९७१.२१
नबिल४८९.१३४९२.३६-३.२३
नेपाल३०७.८३३००.५२७.३१
नेपाल इन्भेष्टमेन्ट मेगा४४५.१४४४८.५७-३.४३
नेपाल एसबिआई१८९.१७१८५.६८३.४९
एनआईसी एसिया३१३.९१३०५.५४८.३७
एनएमबि२४९.४१२४०.४५८.९६
प्रभु३०९.७३३०५.२८४.४५
प्राइम कमर्सियल२३५.७४२२९.९६५.७८
राष्ट्रिय वाणिज्य४४६.८२४४७.२८-०.४६
सानिमा२०९.४२२०६.६७२.७५
सिद्धार्थ२४७.१३२४५.७४१.३९
स्टान्डर्ड चाटर्ड१२४.८८१२३.५४१.३४
जम्मा५९८७.७७५९३६.९९५०.७८
स्रोतः नेपाल बैंकर्स संघ

नेपाल बैंकका सीइओ तिलकराज पाण्डेय निक्षेपभन्दा असुलीमा केन्द्रित भएकाले त्यसको असर परेको बताउँछन्। ‘पछिल्लो समय हामी असुलीमा केन्द्रित छौं,’ उनले भने, ‘अन्य बैंकको तुलनामा ब्याजदर केही कम भएकाले पनि निक्षेप केही घटेको हो।’