काठमाडौं। सेयर बजारमा रि-इन्स्योरेन्स कम्पनी लगानीकर्ताको पहिलो रोजाइमा परेका छन्। आइतबार १० अर्ब ९ करोड रुपैयाँको सेयर किनबेच हुँदा कारोबार धेरै हुने शीर्ष स्थान कम्पनीको सूचीमा हिमालयन र नेपाल रि-इन्स्योरेन्स रहे।

हिमालयन रि-इन्स्योरेन्सको सर्वाधिक १ अर्ब १२ करोड रुपैयाँको कारोबार भयो। नेपाल रि-इन्स्योरेन्सको ५९ करोड ९८ लाख रुपैयाँको सेयर किनबेच भयो।

कारोबार रकमका आधारमा रि-इन्स्योरेन्स शीर्ष स्थानमा परेको आइतबार पहिलो दिन होइन। पछिल्लो तीन सातादेखि रि-इन्स्योरेन्सको दबदबाले बजार तरंगित बनाएको छ।

गत बिहीबार १० अर्ब १० करोड रुपैयाँको कारोबार हुँदा हिमालयनको सर्वाधिक १ अर्ब १२ करोड र नेपाल रि-इन्स्योरेन्सको १ अर्ब ८ करोड रुपैयाँको सेयर किनबेच भएको थियो।

कारोबार रकमको आकार होस् वा सेयर मूल्य, सरकारको समेत लगानी रहेको नेपाल रि-इन्स्योरेन्स र निजी लगानीको हिमालयन रि-इन्स्योरेन्सबीच कडा टक्कर देखिएको छ।

कारोबार रकम मात्र होइन सेयर मूल्य पनि दुवै कम्पनीको उकालो लागेको छ। फागुन १ गते प्रति कित्ता ८४४ रुपैयाँ मूल्य रहेको हिमालयन रिको भाउ आइतबार १०४६ रुपैयाँ छ। नेप्से ४६.३३ अंकले घट्दा हिमालयन रिको मूल्य प्रति कित्ता २७ रुपैयाँ घट्यो।

एक वर्षमा न्यूनतम ५१२ रुपैयाँसम्म आएको हिमालयन रिको मूल्य केही दिनअघि ११५६ रुपैयाँसम्म पुगेको थियो।

यस्तै नेपाल रिको सेयर मूल्य ६३० रुपैयाँबाट प्रति कित्ता १३८९ रुपैयाँसम्म पुगेकामा आइतबार ४६ रुपैयाँले घटेर १३०४ रुपैयाँ कायम भयो।

हिमालयन र नेपाल रि व्यावसायिकरुपमा प्रतिस्पर्धी कम्पनी हुन। अघिल्लो वर्ष बोनस सेयर वितरण गरेका दुई कम्पनीले पोहोरको मुनाफाबाट लाभांश वितरण गरेका छैनन्। पुँजी वृद्धिको दबाबमा रहेका कम्पनीहरु नगद लाभांश वितरणको मनसायमा देखिंदैनन्।

नेपाल बीमा प्राधिकरणले एक वर्षअघि रि-इन्स्योरेन्सको पुँजी दोब्बर बनाउने निर्णय गरेकामा दुवैले अहिलेसम्म कायम गर्न सकेका छैनन्। रि-इन्स्योरेन्सले हकप्रद सेयर निष्कासनमार्फत पुँजी जुटाउने योजना प्राधिकरणमा पेस गरेका छन्। तर, अनुमति पाएका छैनन्।

हकप्रद सेयर निष्कासनको हल्लाले रि-इन्स्योरेन्सको मूल्य उचालिएको कम्पनीलाई नजिकबाट हेरिरहेकाहरु बताउँछन्। ‘बीमा प्राधिकरणका नयाँ अध्यक्षले कम्पनीको हकप्रद अघि बढाउँछन् भन्ने लगानीकर्तामा परेको छ। त्यसैले उचालिएको हो,’ एक विश्लेषकले भने।

कम्पनीको भ्यालुयसन बढाउने रणनीति सहित संस्थागत लगानीकर्ताले नै माग सिर्जना गरेर चलखेल गरिरहेको उनीहरुको भनाइ छ। ‘दुवै कम्पनी हकप्रद सेयर निष्कासनको तयारीमा छन्। अर्कातिर कम्पनीको भ्यालु बढाउन खेलाडीहरुबीच राम्रै गेम चलिरहेको छ,’ बजारका अर्का जानकारले भने।

रि-इन्स्योरेन्सको सेयर कारोबार र मूल्यको अवस्था