गुणस्तर पतञ्जलीकै
महतो समूहले गर्ने आयुर्वेदिक उत्पादनको गुणस्तर पतञ्जलीकै सरह हुनेछ । पतञ्जलीकै फ्रञ्चाइजका रुपमा यो उद्योग स्थापना हुने भएकोले गुणस्तरमा फरक नहुने महतोले बताएका छन् । ‘हामी गुणस्तरमा सम्झैता गर्दैनौं,’ उनले भने, ‘यो उद्योग पनि रामदेवकै प्रत्यक्ष निगरानीमा हुनेछ ।’
पतञ्जलीका उत्पादनको नेपालमा निकै ठूलो बजार छ । बजार सर्वेक्षणको नतिजा अनुसार पतञ्जलीका आयुर्वेदिक उत्पादन मागको तुलनामा ५० प्रतिसत मात्रै आपुर्ति भइरहेको छ । समान गुणस्तर दिएर माग अनुसारको आपुर्ति गर्न यो कम्पनी नेपालमै स्थापना गर्न रामदेव सहमत भएपछि महतो समूहले प्रक्रिया अघि बढाएको हो ।
यो उद्योगबाट हुने उत्पादनले नेपालको ३५ प्रतिसत जति बजार हिस्सा ओगट्ने अनुमान छ । उपेन्द्र महतोकै पहलमा रामदेव योग शिविर सञ्चालन गर्न चार वर्ष अघि नेपाल आएका थिए ।
मागको तुलनामा उत्पादन कम हुने उनले जानकारी दिए । ‘हामीले बजार सर्वेक्षण गरेर नै यो योजना अगाडि वढाएका हौं,’ उनले भने, ‘हाम्रोउत्पादनले बजारको पूरै माग पुर्ति गर्न सक्दैन । तर हामी क्षमता बढाएर बजारको माग पुरा गर्ने कोशिस गर्छौं ।’ उनले उद्योगलाई चाहिने जति जडिबुटी उपलब्ध हुन नसक्ने भएकाले  माग पुरा गर्न कठिन हुने जानकारी दिए ।
नाफा सामाजिक कार्यका लागि
आयुर्वेदिक कम्पनीबाट भएको नाफा सामाजिक कार्यमा खर्च गर्ने सहमति दुई पक्षबीच भएको छ । पतञ्जली योगपीठले पनि नेपालबाट नाफा नलैजाने र महतो समूहले पनि नाफा सामाजिक कार्यमा खर्च गर्ने सहमति भएको छ ।
नाफा कोषमा राख्ने र त्यसले सामाजिक काम सहमति छ, महतोले जानकारी दिए । रामदेवका उत्तराधिकारीका रुपमा काम गरिरहेका नेपालमा जन्मिएका बालकृष्णले यो उद्योग स्थापनाका लागि महतो समूहलाई प्रेरित गरिरहेका थिए । उनले १० वर्ष अघिदेखि उद्योग स्थापना गर्न प्रोत्साहित गरेको जानकारी पनि महतोले दिए ।
जनकपुरमा हर्बल खेति
महतो समूहले यही बर्षबाट जनकपुरमा जडिबुटी खेति सुरु गरेको छ । तराई भागमा पनि जडिबुटी खेति संभव हुने भएकोले जनकपुरमा सुरु गरिएको महतोले बताए । उपेन्द्रले दुई वर्ष अघि नै जनकपुरमा ३० विगाहा जमिन खरिद गरेका थिए । यहाँ उत्पादन हुने बाहेक मध्येपश्चिमी पहाडमा पाइने जडिबुटी यो उद्योगका उपयोग हुनेछ । यस बाहेक पनि निकै ठूलो मात्रामा भारतबाटै जडिबुटी आयात हुनेछ । आन्तरिक उत्पादनले कुल खपतको १० प्रतिसत मात्रै धान्ने अनुमान गरिएको छ ।