काठमाडौं। पूर्वी तराई क्षेत्रमा पछिल्लो समय जुटको उत्पादन बढ्दै गएको छ। उत्पादन बढे पनि जुटको मूल्यमा भने गिरावट आएको छ।
आर्थिक वर्ष २०७८-७९ मा मोरङमा ७ हजार ३५१ दशमलव ५० मेट्रिक टन जुट उत्पादन भएको थियो। आर्थिक वर्ष २०७९-७० मा ७ हजार ४०९ दशमलव ५० मेट्रिक टन जुट उत्पादन भएको थियो। विगत वर्षमा भन्दा यस वर्ष उत्पादन बढेको कृषि ज्ञान केन्द्र विराटनगरका प्रमुख रामदेब सिंहले बताए।
मोरङमा विगतका वर्षमा प्रति हेक्टर १.४५ मेट्रिक टन जुट उत्पादन भएको तथ्यांक छ। यस वर्ष उत्पादन बढेर प्रति हेक्टर एक दशमलव ५० मेट्रिक टन पुग्ने प्रमुख सिंह बताउँछन्।
आर्थिक वर्ष २०७८-७९ मा जुटको मूल्य प्रतिक्विन्टल ११ हजार रुपैयाँ थियो। गत आर्थिक वर्षमा जुटको मूल्य प्रतिक्विन्टल ९ हजार थियो भने यस वर्ष घटेर जुटको मूल्य प्रतिक्विन्टल ८ हजार ३०० पुगेको ज्ञान केन्दले जनाएको छ।
कोशी प्रदेशमा ६ हजार ९६२ हेक्टर जमिनमा जुटखेती गरिन्छ। गत वर्ष सो जमिनमा ९ हजार ९१५ दशमलव ५० मेट्रिक टन जुट उत्पादन भएको प्रमुख सिंहले बताए।
प्रदेशभित्र अन्य जिल्लाको तुलनामा झापा, मोरङ र सुनसरीमा जुटको खेती बढी गर्ने गरिएको छ। ज्ञान केन्द्रका अनुसार मोरङका १७ पालिकामध्ये धनपाल, जहदा, ग्रामथान, कानेपोखरी गाउँपालिका र सुनवर्षी, रतुवामाई र रङ्गेली नगरपालिकामा जुट खेती गर्ने गरिएको छ।
जुट खेतीको मुख्य समस्या खाडल रहेकोले गत वर्ष मोरङका ३० किसान परिवारलाई जुट प्रवर्द्धन कार्यक्रमअन्तर्गत २० हजार रुपैयाँका दरले खाडल खन्न सहयोग गरिएको कार्यालयले जनाएको छ।
मोरङमा पाँच हजार ७० हेक्टर जमिनमा जुटको खेती गरिन्छ। झापामा ५५० हेक्टर र सुनसरीमा एक हजार ३३२ हेक्टर जमिनमा खेती गरिने कृषि ज्ञान केन्द्रले जनाएको छ।
नेपालमा उत्तपादित जुट सबै स्वदेशमै खपत हुन्छ। नेपालमा भारत र बंगलादेशबाट जुट आयत हुने गरेको छ। नेपालमा उत्पादन हुने जुटलाई तीन वर्गमा विभाजन गरिएको छ। रातो खैरो रङको जुटलाई एक नम्बर, सेतो रङको जुटलाई दुई नम्बर र कालो रङको जुटलाई तीन नम्बरमा विभाजन गरिएको छ ।
