
वासिङ्टन (एपी)। अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले मंगलबार केन्द्रीय बैंक फेडरल रिजर्भका अध्यक्ष जेरोम पावेललाई पदबाट हटाउने आफ्नो कुनै योजना नभएको बताएका छन्। केन्द्रीय बैंकका प्रमुखलाई बर्खास्त गर्ने आफ्नो भनाइले शेयर बजारमा उथलपुथल ल्याएको केही दिनपछि ट्रम्पले यस्तो बताएका हुन्।
‘मेरो उनलाई बर्खास्त गर्ने कुनै मनसाय छैन,’ ट्रम्पले सञ्चारकर्मीहरुसँग भने।
फेडले छोटो अवधिको ब्याजदरमा कटौतीमा रोक लगाएपछि निराश ट्रम्पले पहिले नै अन्यथा संकेत गरेका थिए। पावेलले ट्रम्पको कर नीतिले अर्थतन्त्रको वृद्धि सुस्त बनेको र उच्च मुद्रास्फीतिमा दबाबले अनिश्चितता सिर्जना गरिरहेको बताएका छन्। जबकि राष्ट्रपति ट्रम्प मुद्रास्फीतिको चिन्ता अनिवार्य रूपमा अस्तित्वमा नभएको दाबी गर्छन्।
ट्रम्प ऊर्जा र उपभोग्य वस्तुको मूल्य घटिरहेको दाबी गर्छन्। ‘त्यसैले फेडले आफ्नो बेन्चमार्क दरहरू घटाउनुपर्छ किनभने मुद्रास्फीति अब अमेरिकी अर्थतन्त्रको लागि खतरा होइन,’ ट्रम्पले भनेका छन्। उनको टिप्पणीले मूल्य स्थिर गर्न र रोजगारीलाई अधिकतम बनाउन आफ्नो जनादेशको भागको रूपमा राजनीतिक दबाबको प्रतिरोध गर्न प्रतिबद्ध अमेरिकी केन्द्रीय बैंकलाई दबाब दिन अझै पनि धम्क्याउने योजना रहेको संकेत गरेको छ।
ट्रम्पले गत बिहीबार सामाजिक सञ्जालमा पोस्ट गरेका थिए- ‘पावेलको बर्खास्ती त्यति छिटो हुन सक्दैन!’
फेड अध्यक्ष पावेलको कार्यकाल मे २०२६ मा समाप्त हुँदैछ।
मंगलबार ट्रम्पले पावेलको बारेमा आफ्नो गुनासो व्यक्त गर्ने क्रम जारी राखे। यद्यपि उनले भने कि फेड अध्यक्ष काममा रहनेछन्, राष्ट्रपतिको विश्वासको बाबजुद कि मुद्रास्फीति अब समस्या छैन।
‘सबै घट्दैछ,’ ट्रम्पले भने, ‘एउटा मात्र कुरा जुन घटेको छैन, तर धेरै बढेको पनि छैन त्यो हो ब्याजदर। र, हामीलाई लाग्छ कि फेडले दर घटाउनु पर्छ। हामीलाई लाग्छ कि यो दर घटाउने उत्तम समय हो। र हामी हाम्रा अध्यक्ष ढिलो हुनुको सट्टा चाँडै वा समयमा आएको हेर्न चाहन्छौं। ढिलो हुनु राम्रो होइन।’
ट्रम्पले सोमबार आफ्नो ट्रुथ सोसल अकाउन्टमा पावेलमाथि फेरि आक्रमण गर्दै भने, ‘मूल्यवृद्धि लगभग छैन।’
यो टिप्पणी गत हप्ता ट्रम्पले गरेको एक विज्ञप्तिमा आधारित छ जसमा उनले पावेललाई बर्खास्त गर्न सक्ने विश्वास व्यक्त गरेका थिए। यो कदमले वित्तीय बजारलाई हल्लायो र लगानीकर्ताहरूलाई डराए कि ब्याजदर आर्थिक आधारभूत कुराहरूको सट्टा राजनीतिको अधीनमा हुन सक्छ।
‘यदि म उसलाई बाहिर निकाल्न चाहन्छु भने, उनी त्यहाँबाट धेरै छिटो बाहिर निस्कनेछन्, मलाई विश्वास गर्नुहोस्,’ ट्रम्पले गत बिहीबार ओभल अफिसमा भनेका थिए, ‘म उनीसँग खुसी छैन।’
फेडले आफ्नो संघीय कोष दरमा थप कटौती गर्न रोक लगाएको छ, जसले बैंकहरूले एकअर्काबाट रातभरको ऋणको लागि लिन सक्ने ब्याज दर सेट गरेर मुद्रा आपूर्तिलाई प्रभाव पार्छ। त्यो दर प्रभावकारी रूपमा ४.३३ प्रतिशत छ, जुन गत अगस्टदेखि पूर्ण प्रतिशत बिन्दुले कम छ। किनकि मुद्रास्फीतिको दबाब कम भएको देखिन्छ।
फेडले सुरुमा जो बाइडेनको राष्ट्रपतित्वको समयमा मुद्रास्फीतिमा भएको वृद्धिका कारण त्यो दर बढाएको थियो, जुन कोभिड-१९ महामारीबाट मुक्त हुँदै गएको विश्वव्यापी अर्थतन्त्रको उप-उत्पादन र २०२२ मा रूसले युक्रेनमा आक्रमण गरेपछि ऊर्जा र खाद्यान्नको मूल्यमा वृद्धि भएको थियो।
तर पावेल राष्ट्रपतिको व्यापार नीतिलाई चुनौती दिन पनि इच्छुक छन्। उनले गत हप्ता शिकागोमा एक भाषणमा भनेका थिए कि ट्रम्पको ट्यारिफ नीतिले अमेरिकी अर्थतन्त्रलाई हानि पुर्याउनेछ, जुन देशका लागि दीर्घकालीन सकारात्मक रूपमा आयात कर बेच्न खोज्ने ह्वाइट हाउसलाई प्रत्यक्ष चेतावनी हो। ‘अहिलेसम्म घोषणा गरिएको शुल्क वृद्धिको स्तर अनुमान गरिएको भन्दा उल्लेखनीय रूपमा ठूलो छ, र उच्च मुद्रास्फीति र सुस्त वृद्धि समावेश गर्ने आर्थिक प्रभावहरूको सन्दर्भमा पनि यही कुरा सत्य हुने सम्भावना छ,’ पावेलले गत हप्ता शिकागोको इकोनोमिक क्लबमा भनेका थिए।