काठमाडौं। विश्वका ठूला तेल उत्पादक मुलुकमध्येको साउदी अरबले एसियाका क्रेतालाई मूल्य घटाउने योजना बनाएको छ। विश्व बजारमा मध्यपूर्वी बाहेकका देशहरुको तेल बिक्रीमा ह्याबी हुँदै गएका कारण साउदी अरेबियाले एसियामा आफ्नो तेलको मूल्य घटाउने अपेक्षा गरिएको हो।
गैर-मध्य पूर्वी देशहरुले उत्पादन गरेको तेलबाट बढेको प्रतिस्पर्धाको बीचमा साउदी अरबले एसियाली खरिदकर्ताहरूलाई आफ्नो तेलको आधिकारिक बिक्री मूल्य घटाउने अपेक्षा गरिएको छ।
ओपेक उत्पादन कटौती र विशेष गरी साउदी अरेबियाको स्वैच्छिक कटौतीले वैकल्पिक स्रोतबाट सस्तो तेलको माग बढाएको छ।
साउदी अरेबियाले बिहीबारको ओपेक प्लस बैठकमा सन् २०२४ मा आफ्नो उत्पादन कटौती विस्तार गर्ने अपेक्षा गरिएको छ। यो कदमले तेलको मूल्यमा अझै दबाब थप्ने अनुमान गरिएको छ।
साउदी अरेबियाले एशियाली खरिदकर्ताहरूका लागि कच्चा तेलको आधिकारिक बिक्री मूल्य घटाउने अपेक्षा ब्लूमबर्गद्वारा गरिएको विश्लेषकहरू बीचको सर्वेक्षणले देखाएको हो।
कूल ६ वटा रिफाइनर र व्यापारीहरूसहित गरिएको सर्वेक्षण नमूना अनुसार यो कदम एसियाली बजारको लागि तीव्र प्रतिस्पर्धामा रहेका अमेरिका, युरोप र गुयानाबाट सस्तोमा कच्चा तेल बिक्री भइरहेको बाट प्रेरित भएको सर्वेक्षणले देखाएको छ।
पीभीएम आयल एसोसिएट्सका अनुसार गैर-मध्य पूर्वी तेलको आगमन विश्वव्यापी बेन्चमार्क ब्रेन्ट कच्चा दुबई बेन्चमार्कसँग समानतामा रहेको कारण आएको हो। यसको पछिल्लो विकासक्रम जुन असामान्य छ। यस्तो हुनु ओपेकले गरेको उत्पादन कटौतीको परिणाम हो – विशेष गरी साउदी अरेबियाको स्वैच्छिक कटौती पनि अर्को मूख्य कारण बनेको विश्लेषकहरुको भनाइ छ। जसले मध्य पूर्वी तेलको मूल्य उच्च र ब्रेन्टको नजिक धकेल्न सहयोग पुगेको छ।।
फलस्वरूप ब्लूमबर्ग रिपोर्टका अनुसार गैर-मध्य पूर्वी तेल एसियामा बार्गेन हन्टरहरुका लागि थप आकर्षक हुँदै गएको छ। उत्पादन कटौतीको अनपेक्षित प्रभावहरूको प्रमाणको रूपमा दोब्बर भएको छ। जसले गर्दा सस्तो तेलको माग बढेको छ।
ब्लूमबर्ग सर्वेक्षणका अनुसार अर्को वर्ष फेब्रुअरीमा डेलिभरीका लागि अरब लाइटको प्रति ब्यारेल १.०५ डलरको औसत मूल्य कटौतीको पूर्वानुमान छ। यद्यपि, व्यक्तिगत पूर्वानुमानहरू प्रति ब्यारेल ०.७५ देखि २ डलर प्रति ब्यारेल बीचको थियो।
पछिल्ला केही महिनाहरूमा साउदी अरेबियाले एसियाली खरिदारहरूको लागि आफ्नो मूल्य बढाउँदै आएको छ। जुन नोभेम्बरसम्म लगातार पाँच महिनाको लागि बढ्दै गयो।
यसले यूएस गुयाना र उत्तरी सागरको प्रतिस्पर्धाको बाबजुद एसियामा साउदी ब्यारलको लागि स्वस्थ पर्याप्त मागको सुझाव दिन्छ। अर्कोतर्फ, आपूर्ति निकट भविष्यको लागि कडा रहने सम्भावना छ।
बिहीबार हुने ओपेक प्लस बैठकबाट विश्लेषक र व्यापारीहरूको ठूलो अपेक्षा भनेको साउदी र रुसीहरूले आफ्नो उत्पादन कटौतीलाई २०२४ सम्म लम्ब्याउने छन्। यस बिन्दुमा तिनीहरूले सम्भवतः यो गर्न सक्दैनन्।
सन् २०२२ मा धेरै तेल उत्पादन गर्ने देशहरु
देश | तेल उत्पादन ब्यारेल प्रति दिन (लाखमा) | विश्वमा सेयर प्रतिशत |
अमेरिका | २०.३ | २१% |
साउदी अरेबिया | १२.४४ | १३% |
रसिया | १०.१३ | १०% |
क्यानडा | ५.८३ | ६% |
इराक | ४.६१ | ५% |
चीन | ४.४५ | ५% |
युएई | ४.२३ | ४% |
इरान | ३.६७ | ४% |
ब्राजिल | ३.१७ | ३% |
कुवेत | ३.०१ | ३% |