BIZMANDU
www.bizmandu.com

सिलिकन भ्याली बैंक टाट पल्टिँदा कारोबारीमा अन्योल, निक्षेपकर्ता स्टार्टअप कम्पनीहरु तनावमा

२०७९ फागुन २७

सिलिकन भ्याली बैंक टाट पल्टिँदा कारोबारीमा अन्योल, निक्षेपकर्ता स्टार्टअप कम्पनीहरु तनावमा
सिलिकन भ्याली बैंक टाट पल्टिँदा कारोबारीमा अन्योल, निक्षेपकर्ता स्टार्टअप कम्पनीहरु तनावमा


काठमाडौं। अमेरिकाको सिलिकन भ्याली बैंक टाट पल्टिएपछि त्यसका ग्राहक अन्योलमा छन्। उक्त बैंकमा वित्तीय कारोबार गर्ने ठुला स्टार्ट-अप कम्पनीहरुमा तनाव छ।

Tata
GBIME
Nepal Life

शुक्रबार टाट पल्टिएको र बैंकलाई फेडरल डिपोजिट इन्स्योरेन्स कर्पोरेसनले कब्जा गरेको स्ट्रिमिङ टेक्नोलोजी कम्पनीले खुलासा गरेको थियो।

उक्त बैंकमा पैसा राखेका ठुला कम्पनीहरु उक्त घटनापछि अन्योलमा छन्। आफ्नो निक्षेपको करौंडौं डलर फिर्ता आउने/नआउने वा कसरी फिर्ता लिने भन्ने बारेमा तनाव लिन थालेका छन्।

अमेरिकी टीभी स्ट्रिमिङ कम्पनी रोकुले सिलिकन भ्याली बैंकमा करिब ५० करोड डलर राखेको छ। तर, बैंकले रकम फिर्ता गर्छ कि गर्दैन थाहा छैन। रोकुले सिलिकन भ्याली बैंकमा आफ्नो कुल १.९ अर्ब डलर नगद मध्ये लगभग ५० करोड डलर राखेको जनाएको छ।

रोकुका अनुसार उक्त रकम कम्पनीको नगद बराबरको लगभग २६ प्रतिशत हो। बैंकमा यसका अधिकांश निक्षेपहरू बीमारहित छन्।

‘बैंकसँग कम्पनीको निक्षेपहरू धेरै हदसम्म बीमारहित छन्। यस समयमा, कम्पनीलाई थाहा छैन कि कम्पनीले बैंकमा जम्मा गरेको नगद फिर्ता गर्न सक्षम हुनेछ वा छैन,’ रोकुले एक विज्ञप्तिमा भनेको छ।

बैंक सञ्चालन र पुँजी संकटले घटना भएको हो। अमेरिकी इतिहासमा वित्तीय संस्था सञ्चालनमा यो दोस्रो ठूलो असफलताको घटना मानिएको छ।

उक्त बैंकमा भिडियो गेम कम्पनी रोब्लोक्सको १५ करोड डलर थियो। रोब्लोक्सले बैंक टाट पल्टिएको घटनाले आफ्नो दैनिक काममा असर नपर्ने जनाएको छ। कम्पसाइन्स, जसलाई कार्यस्थल सुरक्षा एनालिटिक्स स्टार्ट-अप कम्पनी भनिन्छ। यसले पनि बैंकमा जम्मा गरेको कुनै पनि रकम निकाल्न पाएको थिएन। कम्पसाइन्सका प्रमुख कार्यकारी जोश बटलरले कम्पनीको पैसा बिहीबार वा शुक्रबार बैंकको पतन अघि बाहिर निकाल्न असमर्थ भएको बताए।

‘मेरा लगानीकर्तादेखि कर्मचारीदेखि आमासम्मले यो के भएको भनेर सोधिरहेका छन्,’ बटलरले भने, ‘ठूलो प्रश्‍न हामीले पैसा कसरी पाउने भन्ने छ। यो बैंक यस्तो हुन्छ भन्ने कल्पना पनि गरेका थिएनौं।’

क्याम्प, बच्चाहरूको लागि उपहार बेच्ने स्टार्ट-अपले शुक्रबार आफ्नो वेबसाइटमा ब्यानर लगाउदै ‘हाम्रो बैंक भर्खरै बन्द भयो – त्यसैले सबै बिक्रीमा छ !’ भनेर सूचना राखेको छ। उसले ‘बैंकरन’ भन्ने प्रोमोकोडमा ४० प्रतिशतसम्म छुटको व्यवस्था गरेको छ। उक्त कम्पनीको पनि वित्तीय कारोबार सिलिकन भ्याली बैंकमा थियो।

यस्तै, क्रिप्टो ऋणदाता ब्लकएफआईले शुक्रबार उक्त बैंकमा आफ्नो २३ करोड डलर रहेको खुलासा गरेको छ। जम्मा गरिएको पैसाको एफडीआईसी बीमा गरिएको छैन। किनभने यो मुद्रा बजार म्युचुअल फन्डमा थियो।

एरोस्पेस निर्माता रकेट ल्याबले टाट पल्टिएको उक्त बैंकमा आफ्नो कुल नगदको लगभग ८ प्रतिशत वा ४ करोड डलर राखेको छ।

बेटर टुमरो भेन्चर्सका लगानीकर्ता शील मोहनोटले उनको कम्पनीले बिहीबार आफ्नो स्टार्ट-अपहरूलाई ट्रेजरीमा पैसा सार्न र विवेकबाट अन्य बैंक खाताहरू खोल्न सल्लाह दिएका थिए। तर मोहनोटको फर्मले लगानी गरेका केही स्टार्ट-अपहरूले आफ्नो पैसा सार्न नदिने छनोट गरेका थिए। किनभने तिनिहरु बैंक असफल हुनु अघि समयमै काम गर्न असमर्थ थिए।

यस्ता कम्पनीहरुको धेरै सेवाहरू तेस्रो पक्षहरूले ह्यान्डल गरेका छन्, जुन सिलिकन भ्याली बैंकसँग काम गरिरहेका थिए।

रिप्लिङ, एक ब्याक अफिस-केन्द्रित स्टार्टअप हो। धेरै प्राविधिक कम्पनीहरूको लागि पेरोल सेवाहरू ह्यान्डल गर्ने काम गर्दछ। शुक्रबार बिहान, कम्पनीले ग्राहकहरूलाई एउटा नोट पठायो जसमा एसभीबीमा भएको तनावले हाम्रो भुक्तानी पूर्वाधारका मुख्य माध्यमहरु परिवर्तन हुने बताइएको छ।

यस्तै, कम्पनीले ग्राहकहरुलाई आफ्नो बैंक खातालाई अद्यावधिक गर्न समेत सूचना जारी गरेको छ। अन्यथा कम्पनीले गर्ने भुक्तानीहरु समेत असफल हुने बताएको छ। यसको पनि लगभग ५ करोड डलर बैंकमा छ।

फोर्ड स्ट्रिट भेन्चर्सका साझेदार र स्टार्टअप बैंक मर्करीका लगानीकर्ता म्याट ब्रेजिनाले पनि कम्पनी संचालन गर्न ब्याकअप योजनाहरु बनाउन थालिएको बताएका छन्। यस्तै उनको कम्पनीहरुले कम्पनी संचालन गर्न अन्य बैंकिङ साझेदारहरूको बारेमा पनि सोच्ने तरिका परिवर्तन गर्न लागेका छन्।

‘कम्पनीहरूले आफ्नो बैंक खातालाई धेरै नै विविधिकरण गर्न लागेका छन्,’ ब्रेजिनाले भने, ‘यसले अहिले धेरै संस्थापकहरूको लागि धेरै टाउको दुखाइको विषय बनेको छ। यसले उनीहरूका कर्मचारी र ग्राहकहरूलाई पनि मार्नेछ।’

सिलिकन भ्याली बैंकको द्रुत विफलताले नियामकहरूलाई वेकअप कलको रूपमा पनि काम गर्न सक्छ। जब यो विशेष उद्योगमा धेरै केन्द्रित भएका बैंकहरूसँग व्यवहार गर्ने कुरा आउँछ। क्र्यास र आर्थिक संकटबाट बच्न सफल भए पनि सिलिकन भ्याली बैंक जहिले पनि प्रविधिमा ओभरएक्सपोज भएको वित्तीय संस्था मानिएको थियो। (एजेन्सीको सहयोगमा)