सत्ता फेर्ने देउवाको ‘माधव कार्ड’ विफल, बुढानिलकण्ठमा अड्डा जमाएर बनाउँदै अर्को प्लान

काठमाडौं। सत्ता समीकरण परिवर्तन गराइछाड्ने नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाको खेल तत्कालका लागि टरेको छ।

जनता समाजवादी पार्टी (जसपा) नेपालका अध्यक्ष उपेन्द्र यादव अमेरिकाबाट फर्कनसाथ सरकार ढाल्ने तयारीमा लागेका देउवाको प्लान आइतबार नै चकनाचुर भएको छ।

जसपालाई च्यापेर नेकपा (एकीकृत समाजवादी) का अध्यक्ष नेपाललाई प्रधानमन्त्री बनाएरै भए पनि सत्ता फेर्ने दाउमा थिए देउवा। देउवाले कांग्रेसका आफ्ना ८८ सांसद, राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (राप्रपा) का १४, जनता समाजवादी पार्टीको १२, एकीकृत समाजवादीका १०, जनमतको ६, लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टीको ४ र नागरिक उन्मुक्तिको ४ जोड्दै नयाँ सरकार बनाउने तयारीमा थियो।

यसका लागि देउवाले नेपाललाई राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलसँग भेटसमेत गराएका थिए। एमालेसँग सत्ता साझेदारी गर्ने बाहिरी तयारी गरी माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष एवं प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डसँग बार्गेनिङ गरी माधवलाई सत्ताको नेतृत्व गर्ने देउवाको भित्री तयारी थियो। कांग्रेस र एमाले मिल्न दिनुभन्दा माधवलाई नै प्रधानमन्त्री बनाउन प्रचण्ड समेत तयार भएका थिए।

तर शनिबार राति एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली र प्रचण्ड बालुवाटारमा लामो समय छलफलपछि अशोक राईको नेतृत्वमा जसपा फुटाउने योजना ‘फिक्स्ड’ भएको थियो। देउवाको योजना थाहा पाउनसाथ एमाले ओलीको योजनामा सत्तामा रहेको सातौं दल जसपा फुटेको छ। शनिबार राति बालुवाटारमा केही समय राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति एवं उपप्रधान तथा गृहमन्त्री रवि लामिछाने समेत सहभागी थिए।

जसपा दुई फ्याक भएसँगै देउवा र माधवको योजना एकैसाथ ‘कोल्याप्स’ भएको हो। अशोक राई नेतृत्वको जसपामा ७ सांसद पुगेसँगै नयाँ गठबन्धनलाई बहुमत नपुग्ने निश्चित भएपछि देउवा निराश भएको उनी निकट स्रोतले बतायो।

‘अब तत्कालका यो समीकरणबाट सत्ता फेरबदल मुस्किल देखिएको छ,’ देउवा निकट एक पदाधिकारीले भने।

जसपा फुटेसँग झस्किएका नेपालले सोमबार नै संसदीय दलको बैठक डाकेर आफूहरू एक ढिक्का रहेको सन्देश दिएका छन्। एकीकृत समाजवादी समेत फुटको संघारमा पुगेको चर्चा हल्ला मात्र भएको बैठकपछि सांसद शेरबहादुर कुँवरले बताए।

‘हाम्रो पार्टीका ७ सांसद कता गए। ६ सांसद कता पुगे भनेर कपोलकल्पित हल्ला चलाए। हामी एक ढिक्का छौं,’ बैठकपछि कुँवरले भने।

कांग्रेसलाई गाली नगर्न उर्दी जारी गर्दै आफू प्रधानमन्त्री बन्दा कतिपयलाई पोलेको बताउने नेपाल डिफेन्सिभ मुडमा देखिएका छन्। यता उपेन्द्रले कतारबाटै मंगलबारका लागि संसदीय दलको बैठक डाकेका छन्।

काठमाडौं नछाडी अर्को योजना बनाउँदै देउवा

कांग्रेस सभापति देउवाले पछिल्लो समय राजधानी छाडेका छैनन्। उनले सत्ता परिवर्तनको खेलामा उपसभापति पूर्णबहादुर खड्का, रमेश लेखक र डा मीनेन्द्र रिजाललाई खटाइरहेका छन्। जसरी हुन्छ सत्ताको नेतृत्वमा प्रचण्डलाई हटाउने अर्को प्लान बनाउन उनी दैनिक गोप्य छलफलमा छन्।

‘सभापतिज्यू अहिले उपत्यका बाहिरका कार्यक्रममा जानुभएको छैन। पार्टीका शीर्ष नेताहरूसँग दैनिक छलफलमा जुटिरहनुभएको छ,’ ती पदाधिकारीले भने।

एकीकृत समाजवादी र राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी फुटाएर भए पनि देउवाले सत्ताको नयाँ खेल खेल्न सक्ने ती पदाधिकारीको दाबी रह्यो।

‘पटकपटक धोका पाइसक्नुभएकोले उहाँ नयाँ योजनामा हुनुहुन्छ,’ ती पदाधिकारीकको दाबी रह्यो।

यद्यपि देउवाको योजना पुरा हुन नसक्ने संस्थापन इतरका नेताहरू बताउँछन्।

कांग्रेस नेतृत्वमा रहेका देउवाको पटक पटक विफल भइसकेकाले उनलाई पुनः सरकारको नेतृत्व दिन नहुने संस्थापन इतरका नेताहरूको मत रहेको छ। उपनिर्वाचनमा कांग्रेसको सिट गुमाउँदै गएको र देउवाकै कारण पार्टी कमजोर हुँदै गएको उनीहरूको आरोप छ। यस्तो अवस्थामा उनै देउवालाई सरकारको नेतृत्व दिने कुरा असम्भव भएको बताइन्छ।

‘अब देउवालाई सत्ताको नेतृत्व पाउन कांग्रेसबाटै मुस्किल हुने देखिन्छ,’ संस्थापन इतरका एक नेताले भने।

शनिवार मात्र कांग्रेस प्रवक्ता डा प्रकाशशरण महतले प्रचण्ड नेतृत्वको सरकारको आयु चाँडै टुंगिने ठोकुवा गरेका थिए। ‘अस्थिरता र अविश्वासको जगमा अहिलेको सरकार बनेको छ। यसकै कारणले यसको आयु चाँडै टुंगिनेवाला छ। र चाँडै नै हामीले लोकतन्त्रप्रति समर्पित कुराले होइन, कामले पारदर्शिता, विकास र स्थिरताप्रति समर्पित सरकार चाँडै आउने छ भन्ने विश्वास दिलाउन चाहन्छु,’ महतले भनेका थिए।

जसपाको फुट भए पनि यो सरकारप्रति खासै भरोसा नभएकोले जुनसुकै बेला सत्ता भत्किन सक्ने महतले दाबी गरेका थिए।

‘यो सरकारको जग नै कमजोर छ,’ महतले भनेका थिए।