काठमाडौं। असोज अर्थात पर्यटकको आगमन हुने मुख्य समय। ११ गते शुक्रबार ‘विकेण्ड रिफ्रेसमेन्ट’का लागि करिब ६० जना पाहुना रिसोर्ट पुगे। अविरल वर्षा भइरहेको थियो। सुनकोशी खोला उर्लिएको थियो।
खोला किनारको रिसोर्टमा खानपिन र मनोरञ्जन गरेर अधिकांश पाहुना सुतिसकेका थिए। तर रिसोर्टका प्रबन्धक राजेश श्रेष्ठसहित केही कर्मचारी जागा नै थिए।
‘त्यतिखेर के होला होला जस्तो थियो,’ श्रेष्ठ सम्झन्छन्, ‘बाढी आइहाले बच्ने उपाय गर्न हामी जागा नै थियौं।’
यो पहिरोको जोखिम हुने ठाउँ होइन। तर बाढी पस्न सक्ने संकेत खोलाको उर्लिएको भेलले गरिरहेको थियो।
‘अविरल वर्षा भइरहेको थियो। दुई दर्जनभन्दा बढी कोठामा पाहुना हुनुहुन्थ्यो। बाढी आएकाले हामी जागा थियौं,’ उनले भने, ‘ठ्याक्क हामी सुत्न जाने तरखरमा थियौं, राति १:४० मा एक्कासी बाढी पस्यो। यो हाम्रा लागि कालो रात बन्न पुगेको थियो। होटल हब बनिसकेको यो क्षेत्र नै तहसनहस भयो। तर, हामी आफैं आत्तियौं भने पाहुना र कर्मचारीको उद्धारमा अप्ठ्यारो हुने हेक्का थियो। त्यतिबेला सुरक्षितरुपमा बाहिर कतै निस्कनु र धैर्य गर्नुको विकल्प थिएन।’
रिसोर्ट परिसरमा बाढी पसेलगत्तै श्रेष्ठसहित रिसोर्ट व्यवस्थापनको टोली पाहुनाको उद्धारमा जुट्यो। सबै कोठामा फोन गरे। फोन नउठेको कोठामा ढोका ढक्ढकाएर पाहुनालाई सुरक्षित ठाउँमा लैजाने, पार्किङमा रहेका गाडी व्यवस्थापन गर्ने काम गर्न थाले। त्यसबेला रिसोेर्टले दुई तलामाथिका कोठामा भएका पाहुनालाई यथास्थानमा रहन जानकारी गरायो। तर बाढीको भेल घटेन। बरु अझ बढ्यो। बाढी निक्कै बढेपछि भने उनीहरूलाई पनि बाहिर निकालेर अर्को ठाउँमा सारियो।
‘पाहुनाको झोला लगेज भने पछि निकालियो। झण्डै ६० जना पाहुना र ३५ जना कर्मचारीको व्यवस्थापन गर्नुपर्ने अवस्था थियो। ज्यादै बिजोग अवस्था थियो,’ श्रेष्ठ सुनाउँछन्, ‘मोबाइल नेटवर्क थिएन। यस्तो बेलामा पेमेन्ट लिने कुरा पनि आएन। बर्दिबास हुँदै काठमाडौं जाने सम्भावना रहेको जानकारी गरायौं। पाहुनाहरू पछि आ-आफ्नो हिसाबले फर्किनुभयो।’
अविरल वर्षाका कारण आएको भीषण बाढी, रिसोर्ट छेउमै भएको डाँडा खस्ने त्रास। उता रामेछाप-मन्थली जोड्ने पुल बग्यो। बिपी राजमार्गमा धेरै ठाउँ बाटो नै बगायो। आचानक आइपरेको विपत्तिका बेला बाँच्ने आशा नै हराएको सम्झन्छन् श्रेष्ठ। बाढीले यति धेरै तहसनहस बनाउला भन्ने कल्पनासम्म थिएन। भेलले रिसोर्ट डुबायो। मूल भवनसँगै कटेजहरू बालुवाले पुरिदियो।
भेल घटेपछि यस्तो ठाउँमा अब केही गर्न नसक्ने निष्कर्षमा पुगेका उनीलगायत सञ्चालक निराश भए। सानो लगानी परेको उद्यम भए सञ्चालकहरूले फेरि चलाउन छाडेर अरु नै केही गर्ने थिए। तर ४० करोड हाराहारी लगानीको रिसोर्ट बन्द गर्न बहुसंख्यक सञ्चालक तयार भएनन्।
रिसोर्टमा लगानी मात्रै थिएन, उनीहरूको परिश्रम र सिर्जना जोडिएको थियो।
‘बाढी पस्दा हाम्रो मन भयानक त्रासबाट गुज्रियो। चार दर्जन उद्यमीको सपनालाई बगायोजस्तो लाग्यो,’ श्रेष्ठले बिजमाण्डूसँग भने, ‘खोला पुरानै अवस्थामा आएपछि हाम्रो मनमा पूरानै हुटहुटी जाग्यो। जुनसुकै हालतमा रिसोर्ट चलाउनुपर्छ भन्ने भावना हामीमा आयो।’
त्यो भावनासँगै सञ्चालकहरू रिसोर्ट पुनर्निर्माणमा गर्ने निष्कर्षमा पुगे।
बाढीको दुई दिनपछि नै कर्मचारी माटो निकाल्नका लागि तयार भए। तर कर्मचारीलाई माटो व्यवस्थापन, सरसफाईमा लगाउनु त्यति उचित देखेन व्यवस्थापनले। त्यसपछि कर्मचारीलाई सरसफाईमा नलगाइ घर पठाइएयो। गाडी र मोटरसाइकलमार्फत कर्मचारीलाई घर पुर्याइयो।
बाढी गएको १५ दिनभित्रै रिसोर्ट व्यवस्थापनले बोर्ड बैठक राखेर पुनः सञ्चालन गर्ने निर्णय गर्यो।
‘बाढीपहिरो विस्तारै नियन्त्रणमा आएपछि सबै सेयर होल्डरबाट फेरि उठ्नुपर्छ भन्ने कुरा आयो। सधैं प्राकृतिक प्रकोप आइरहन्छ भन्ने पनि हुँदैन,’ श्रेष्ठले भने, ‘केही गरौं भनेर आइसकेपछि पुनः पछाडि नहटेका हौं। पानीको सतह बढ्दा असर नपरोस भनेर भनेर हामीले १० फिट उचाइ बढाएका छौं। त्यो त्रासपूर्ण समयले बेला बेला झस्काए पनि हामी एउटा आशा लिएर पुनः सञ्चालनमा आउने तयारीमा छौं।’
१ घण्टाको दूरीमा पर्ने मन्थलीमा आउजाउ गर्ने विदेशी पर्यटक र आन्तरिक पर्यटकलाई लक्षित गरी रिसोर्ट पुनः सञ्चालनमा ल्याउन लागेको उनले बताए।
उनका अनुसार तहसनहस भएको रिसोर्ट पुनः सञ्चालनमा ल्याउनका लागि करिब १० करोड रुपैयाँ छुट्याइएकामा ७ करोडभन्दा बढी खर्च भइसकेको छ।
‘हामीले रेनोभेसनमा अहिलेसम्म ७ करोड रुपैयाँभन्दा बढी खर्च गरिसकेका छौं। कामहरू अझै बाँकी छन्,’ उनले भने, ‘सबै काम सकिइसक्दा करिब १० करोड रुपैयाँ भेट्ला कि भन्ने अड्कल गरेका छौं।’
पैसा खासगरी नदी तटीय क्षेत्र व्यवस्थापनका साथै माटो फाल्ने, फर्निसिङ, भण्डारण कक्ष, किचनका सामग्री, स्टेज, स्पा लगायतमा खर्च भएको छ। बाढीका कारण फर्निचर, ओढ्ने-ओछ्याउने क्षति भएका कारण नयाँ सामग्री प्रयोग गरिएको छ।
‘बाढीका कारण रिसोर्टको अधिकांश संरचनामा क्षति पुगेको थियो। हामी के गर्ने के गर्ने दोधारमा थियौं,’ श्रेष्ठले भने, ‘त्यसका बाबजुद पनि हामी पुनः सञ्चालनमा ल्याउने तयारीमा छौं। तर, बिपी राजमार्गमा असार-साउनमा आवागमन प्रभावित हुने अवस्था छ। राज्यले राजमार्ग मर्मतमा जोड दिए हुन्थ्यो।’
रिसोर्टको ५० प्रतिशत भौतिक संरचना तयार भइसकेको छ। बाँकी अबको डेढ महिनाभित्रै सक्ने तयारी छ। कुल १०१ कोठामध्ये ५० वटा कोठा र रेष्टुरेन्ट आउँदो शुक्रबारबाट सञ्चालनमा ल्याइँदैछ।
‘रिसोर्ट पुनः सञ्चालनमा आएपछि पाहुनाहरू धेरै खुसी हुनु हुनेछ। उठ्नै नसक्ने गरी तहसनहस भएको रिसोर्ट पुनः कस्तो रुपमा सञ्चालनमा आउला भन्ने प्रतीक्षामा हुनुहुन्छ,’ श्रेष्ठले भने, ‘हामी सेवा सुविधा अझ उत्कृष्ट दिने गरी आउँदैछौं।’
रिसोर्टले डेढ महिनाभित्र १०१ वटा कोठासँगै स्विमिङ पुल, स्पा, हेल्थ क्लब, साउना, ज्याकुजी लगायत सेवा सुरु गर्ने योजना बनाएको छ।
बाढीपछि छाडेर गएका कर्मचारी पुनः काम गर्न आएका छन्। शुक्रबारबाट सञ्चालनमा ल्याउने टुंगो भएसँगै रिसोर्टमा अहिलेदेखि नै आगामी मार्चसम्मका लागि अग्रिम बुकिङ आउन थालिसकेको श्रेष्ठले बताए।
२०७९ सालमा खुलेको रिसोर्ट २५ रोपनी क्षेत्रफलमा छ।