- अमर बडुवाल/बिजमाण्डू
काठमाडौं । नयाँ आर्थिक वर्षको पहिलो महिनामै ठूलो स्वदेशी लगानीको प्रतिवद्धता आएको छ । चालु आर्थिक वर्ष २०७३/०७४को पहिलो महिना साउनमा ४७ अर्ब ३८ करोडको लगानी गर्ने प्रतिवद्धतासहित उद्योग दर्ता भएका छन् ।
गत वर्षको पहिलो महिनामा जम्मा जम्मा ५ अर्ब ८७ करोड रुपैँया बराबरको स्वदेशी लगानीको प्रतिबद्धता आएको थियो ।उद्योग विभागका अनुसार साउनमा आएको लगानी गत आर्थिक वर्षको भन्दा झन्डै आधाजतिनै हो । गत आर्थिक वर्षभरी १ खर्ब २२ अर्ब कुल लगानीको प्रतिवद्धता आएको थियो । विभागका अनुसार साउन महिनामा जलविद्युत उत्पादनका लागि ४२ अर्बको लगानीसहित एस सी कम्पनी दर्ता भएकोले लगानी ठूलो देखिएको हो ।
विभागका अनुसार साउन महिनामा निर्माण क्षेत्रमा १ अर्बको लगानीसहित निर्माण कम्पनी दर्ता भएको छ । उत्पादनमूलक क्षेत्रमा सात वटा कम्पनीले १ अर्ब ६६ करोड लगानी गर्ने प्रतिवद्धता जनाएका छन् । सेवा र पर्यटन क्षेत्रमा दुर्इ/ दुर्इवटा कम्पनीले क्रमश १ अर्ब २० करोड र ३२ करोड ९० लाख लगानी गर्ने प्रतिवद्धतासहित उद्योग विभागमा दर्ता भएका छन् ।
गत वर्ष भूकम्प, नाकाबन्दीका कारण लगानी कम भएको थियो । नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघका अध्यक्ष पशुपति मुरारका गत वर्ष नाकाबन्दीका कारण लगानीकर्ता हत्तोसाहित भएर लगानी कम भएको बताए । उनले लगानीको वातावरण बनेमा लगानी गर्न कुनै समस्या नरहेको बताए ।राजनीतिक वातावरण सुध्रिने हो भने लगानीका लागि खासै ठूलो समस्या छैन । सानो अर्थतन्त्र भएको मुलुकमा केही सुधार गर्नेवितिकै ठूलो परिवर्तन आउँछ, उनले बिजमाण्डूसँग भने, राजनीतिक अनुकल भएर नीतिगत स्थिरता हुने हो भने मुलुकमा लगानी ओइरिन्छ र अर्थतन्त्रमा ठूलो परिवर्तन आउँछ ।
यो वर्षको पहिलो महिनामा विदेशी लगानीको प्रतिबद्धता भने ७९ करोड मात्रै भएको छ । अघिल्लो वर्षको पहिलो महिनामा पनि ७९ करोड नै विदेशी लगानीको प्रतिबद्धता आएको थियो ।यो वर्षको पहिलो महिनामा मात्रै स्वदेशी लगानी तर्फ २ हजार ८ सय ७८ जनाले रोजगारीको अवसर पाउने अनुमान गरिएको छ भने विदेशी लगानी तर्फ १ हजार ४ सय ४ जनाले रोजगारीको अवसर पाउने अनुमान गरिएको छ ।
दर्ता भएका उद्योग र रोजगारी प्रतिवद्धता
संस्थापक लगानी कर्ता | २०७३ साउन महिनाको लगानी | दर्ता भएका उद्योगको संख्या | २०७३ साउनको रोजगारी संख्या |
नेपाली लगानी कर्ता | ४७ अर्ब ३८ करोड | ४७ (साना ३३ मध्यम ११ ठुला १३ ) | २,८७८ जना |
विदेशी लगानी कर्ता | ७९ करोड २ लाख | ४६ (साना ४२ मध्यम ४ ) | १,४०४ जना |
कुनकुन क्षेत्रमा आउँदैछ ठुला १३ उद्योगको लगानी
क्षेत्र | संख्या | जम्मा पुँजी | रोजगारी |
निर्माण | १ | १ अर्ब | ८० |
उर्जा | १ | ४२ अर्ब १० करोड | ८० |
उत्पादनमूलक | ७ | १ अर्ब ६६ करोड | ५५६ |
सेवा | २ | १ अर्ब २० करोड | ४६४ |
पर्यटन | २ | ३२ करोड ९० लाख | २७१ |